Op 31 januari 2024 nodigen wij u van harte uit voor onze studiedag 'Mikado’ over meertaligheid, inclusie en diversiteit, op de campus van UCLL in Leuven. Deze dag, georganiseerd door de Bachelor-na-bachelor opleidingen Meertalig Onderwijs en Buitengewoon Onderwijs, in samenwerking met de expertisecentra Art of Teaching en Inclusive Society, staat in het teken van het belang van meertaligheid en multiculturaliteit in het onderwijs.

De titel 'Mikado' weerspiegelt onze visie: 'MI' voor meertaligheid en inclusie, 'KA' voor kansen voor iedereen, en 'DO' voor streven naar duurzaam onderwijs. Dit jaar trekken we het thema breder dan ooit tevoren. Waar het initiatief oorspronkelijk uitging van de Banaba Meertalig Onderwijs, hebben we nu de krachten gebundeld met de collega’s van de Banaba Buitengewoon Onderwijs en de beide expertisecentra. Deze samenwerking stelt ons in staat om meertaligheid, inclusie en diversiteit in een bredere en relevantere context te plaatsen. We benaderen deze thema's nu vanuit een meer geïntegreerd perspectief, wat de dag een extra dimensie geeft.

Deze studiedag biedt een unieke kans om inzichten en praktijken rond deze onderwerpen te delen en te verdiepen. Door het thema breder te trekken, erkennen we de groeiende diversiteit in onze samenleving en de noodzaak om onderwijs inclusiever en toegankelijker te maken en zo kansen te bieden aan alle leerlingen. We kijken ernaar uit om samen met u deze uiterst relevante onderwerpen te verkennen en verder uit te diepen.

In deze workshop maken we kennis met “interprofessioneel samenwerken” en het belang ervan voor de huidige onderwijspraktijk.  Aan de hand van het door ons opgebouwde kader rond interprofessioneel samenwerken, gaan we interactief aan de slag met een aantal essentiële bouwstenen. We gaan samen op zoek naar (buiten)kansen om de eigen interprofessionele samenwerking te versterken. 

In deze workshop deelt Els Van Vlierberghe haar inzichten en ervaringen met visueel werken binnen de klaspraktijk. Els zet als leerkracht in op een krachtige samenwerking met iedere leerling door de communicatie voor iedereen zo toegankelijk mogelijk te maken door te visualiseren. Ze zet haar eigen visueel denken in als kracht om zoveel mogelijk alle leerlingen te betrekken bij het leerproces. 

In deze getuigenis delen wij, als banaba-studenten meertalig onderwijs, onze ervaringen rond het samenwerken met docenten, scholen en leerlingen om meertaligheid effectief te omarmen in de klas en op school. Aan de hand van het project RichArt (over de “Richness” van meertaligheid en de “Art” om meertaligheid didactisch in te zetten in de klas) bespreken we zowel algemene als persoonlijke inzichten over talensituaties en percepties van meertaligheid in Vlaamse secundaire scholen, tonen we hoe deze aanpak leerkrachten meer handelingszekerheid biedt, en geven we aanbevelingen voor een duurzame integratie van meertaligheid op beleidsniveau.  

In deze interactieve workshop deelt Annika Steensels haar ervaringen en inzichten uit haar werk als leerkracht in 2B met een diverse groep leerlingen, waaronder veel ex-OKAN en anderstalige leerlingen. Aan de hand van concrete voorbeelden en praktische tips, gaat ze dieper in op effectieve werkvormen en ondersteuningsstrategieën die de taalvaardigheden van deze leerlingen helpen ontwikkelen. Daarnaast bespreekt ze hoe samenwerking met zorgcoördinatie, ouders en leerplatformen een cruciale rol speelt in het succes van deze aanpak. De sessie biedt zowel inspirerende ideeën als direct bruikbare tools voor in de klas. 

Wil jij als onderwijsprofessional de taalontwikkeling van je leerlingen bevorderen door samen te werken met ouders en andere partners? In deze workshop krijg je praktische tips en tricks, gebaseerd op onderzoek en ervaringsverhalen van experts uit het veld. Ontdek hoe je een respectvol en effectief partnerschap kunt opbouwen dat bijdraagt aan de taalvaardigheid van je leerlingen. Gebaseerd op het recent afgerond onderzoek, uitgevoerd door Centrum voor Taal en Onderwijs - KULeuven, Expertisecentrum Inclusive Society- UCLL en Steuntpunt Diversiteit en Leren - UGent.

Het is een open deur: hoe taalcompetenter je leerlingen zijn, hoe groter de kans dat ze met succes hun schoolcarrière doorlopen. Nederlands vormt immers niet alleen een centraal onderdeel van de eindtermen; Nederlands is ook de instructietaal om de inhoud van alle andere vakken op school te leren en te onderwijzen. Taalkrachtig onderwijs bieden in àlle vakken en àlle schooldagonderdelen is dan ook cruciaal om het leren van, in en over taal zo goed mogelijk te stimuleren. Maar hoe geef je taalkrachtig onderwijs vorm, als taalleraar maar ook als niet-taalleraar? 

Maak in deze workshop kennis met de academische werkplaats en ga concreet aan de slag rond taalleren.

Het project BRU-taal bouwt in een eerste fase een academische werkplaats uit voor schoolteams in Brussel rond brede basiszorg en verhoogde zorg met focus op taalleren. Bedoeling is om een samenwerkingsverband te creëren tussen scholen waar een gelijkwaardige interactie kan zijn tussen onderzoekers, inhoudelijk experten, beleidsmedewerkers, leerkrachten, leerlingen en hun ruimere context. 

Samenwerking vormt de basis van elke succesvolle inclusieve onderwijsinstelling, maar het realiseren hiervan brengt de nodige uitdagingen met zich mee. In ons boek Zeven tinten grijs: een praktische gids voor samenwerking in inclusief onderwijs belichten we hoe samenwerking tussen leerondersteuners en leerkrachten versterkt kan worden om inclusie te bevorderen. Aan de hand van praktische hulpmiddelen, wetenschappelijke kaders en inspirerende praktijkvoorbeelden helpen we onderwijsprofessionals hun samenwerkingsvaardigheden te professionaliseren en duurzaam te maken. Dit boek is onmisbaar voor iedereen die wil bijdragen aan inclusiever onderwijs.

CLIL (Content and Language Integrated Learning) is een onderwijspraktijk waarbij een niet-taalvak (bv. geschiedenis, LO, wiskunde) in een vreemde taal (Engels, Frans, Duits) gegeven wordt. Ervaringen uit een praktijkonderzoek tonen hoe de samenwerking tussen het CLIL-zaakvak en het doeltaalvak kan leiden tot innovatieve en effectieve onderwijspraktijken. In deze workshop delen we concrete voorbeelden die illustreren hoe ook leraren in het reguliere onderwijs positieve effecten van samenwerking tussen taal- en vakleraren mogen verwachten. Deelnemers kunnen actief participeren door het uittesten van de good practices en worden uitgenodigd hun feedback te delen. 

In deze getuigenis delen Annelies en Ellen hun ervaringen rond het samenwerken met het project de Huiswerkbrug en collega's en paramedici met het oog op een optimale participatie van elke leerling (in kansarmoede).

De Huiswerkbrug wil dat leerlingen in kansarmoede maximaal ondersteund worden. Minimaal 1 uur per week ga je bij de leerling thuis helpen bij het maken van huiswerk, leren van toetsen, organiseren van de boekentas,… Zo werken we rond plannen, structureren, de leerstof actief verwerken en het herkennen van hoofd- en bijzaken. Het is een unieke ervaring waar je heel veel uit zal leren!